نگيننگين، تا این لحظه: 18 سال و 9 ماه و 18 روز سن داره
محمد حسینمحمد حسین، تا این لحظه: 8 سال و 11 ماه و 24 روز سن داره

نگین و محمد حسین

روشهایی برای تقویت توجه و تمرکز کودکان

1391/3/18 12:34
9,825 بازدید
اشتراک گذاری

اگر شما هم فرزندی دارید که نمی تواند مدت زیادی بر یک فعالیت تمرکز کند. ممکن است فکر کنید که کودک شما ممکن است به اختلال کمبود توجه و تمرکز مبتلا باشد.

البته در سنین کمتر از ۳ سالگی معمولا نمی توان خیلی واضح این اختلال را در کودک تشخیص داد اما بهتر است فرزندتان را زیر نظر داشته باشید و با او بازیهایی را تمرین کنید که توجه و تمرکز او را تقویت کرده و او را بیشتر به این کار وادار کند. فرآیند توجه و تمرکز در کودکان به تکامل سیستم عصبی، حواس و هوش بستگی دارد.

بنابر این برای تقویت ان می توان در این سه زمینه فعالیت هایی را برای کودک طراحی کرد. برای بررسی مشکل هم باید به هریک از عوامل ذکر شده جداگانه پرداخت. یادتان باشد تشخیص علت کم توجهی در کودکان بهتر است با حضور متخصصان و کارشناسان صورت بگیرد. و هریک از روش های دارو درمانی، روان درمانی، کاردرمانی و گفتار درمانی با تشخیص متخصصان وارد عمل شود. در این مبحث سعی شده است راهکارهایی برای بهبود اختلال توجه و تمرکز کودکان با تقویت حواس آنها که توسط والدین در منزل قابل اجرا باشد، ارائه شود.

● پرورش حس بینایی

با این تمرینات می توانید با پرورش توجه و دقت در حس بینایی کودک میزان توجه و تمرکز او را تقویت کنید.

۱) از فرزندتان بخواهید یک شی نورانی در حال حرکت و یا تصاویر رنگی را با چشم تعقیب کند. شی را در جهات مختلف به صورت صاف یا دورانی حرکت دهید. به تدریج زمان تمرین را زیاد کنید. این تمرین را می توانید از ۳ ماهگی با کودکتان شروع کنید. ممکن است ابتدا کودک زیاد به این وسیله متحرک نگاه نکند و یا زود خسته شود و مشغول چیز دیگری شود اما به تدریج به وسیله یا تصاویر رنگی متحرک علاقه بیشتری نشان داده و آن را با چشم دنبال می کند.

۲) از کودک بخواهید به طور متناوب به دو شی دور و نزدیک که شما به او نشان می دهید، نگاه کند. به تدریج زمان تمرین را بیشتر کنید. این تمرین را در سنین بالاتر مثلا از یک سالگی می توانید با کودک تمرین کنید

۳) شما و فرزندتان مقابل هم روی زمین بنشینید، توپی را به سمت او بفرستید، از وی بخواهید پس از گرفتن توپ مجدداً آن را به شما بدهد و این کار را تکرار کنید. (به تدریج مدت زمان تمرین را زیاد کنید.) این تمرین را هم می توانید از وقتی فرزندتان توانست بدون کمک بنشیند شروع کنید. کودکان از بازی با توپ بسیار لذت می برند.

۴) توپی را به یک نخ آویزان کنید و مقابل کودک بگیرید و از او بخواهید با دو دست و بعد با یک دست (به طور یک در میان) به توپ بزند.

۵) تعدادی مهره به کودک بدهید تا آن ها را بر اساس ترتیب خاص یا به صورت تصادفی به نخ بکشد. این تمرین علاوه بر دقت بینایی عضلات ظریف و کوچک دستان کودک را تقویت کرده و هماهنگی چشم و دست او را نیز بیشتر می کند.

۶) پنج شی مقابل کودک قرار دهید بعد جفت هرکدام از آن اشیاء را نیز یکی یکی به او بدهید تا کنار شی مثل خودش قرار دهد. اگر وسیله ای در اختیار ندارید می توانید از نخود و لوبیا وعدس هم استفاده کنید.

۷) تمرین فوق را با تصاویر مشابه، کارتها ومهره های رنگی یا اشکال هندسی مشابه انجام دهید. از هرکدام ۴ مورد مقابل کودک بگذارید.

۸) متناوب چیدن مهره های رنگی را به کودک آموزش دهید. ابتدا از دو رنگ مهره شروع کنید و از کودک بخواهید آن دو رنگ را یک درمیان بچیند (این کار را تا ۵ مهره در رنگ های مختلفی ادامه دهید). در مرحله اول با دو رنگ مهره: مهره قرمز، مهره آبی، مهره قرمز، مهره آبی....

۹) با سه مکعب یک رنگ طرح های ساده ای بسازید و مقابل کودک قرار بدهید بعد از او بخواهید با مکعب های خودش مشابه آن طرح را بسازد (به تدریج تعداد مکعب ها را اضافه کنید.) می توانید به تدریج شکل ساخته شده را پیچیده تر کرده و ازمکعبهایی با رنگهای مختلف استفاده کنید و از کودک بخواهید به همان ترتیب شکلی مشابه شما بسازد.

۱۰) حافظه بینایی کودک خود را به روش زیر تقویت کنید:

با سه مکعب ساده طرح ساده ای بسازید، ۲۰ ثانیه فرصت دهید کودک نگاه کند بعد طرح را جمع کنید و از او بخواهید آن چه را به یاد دارد بسازد.

۱۱) طرح های ساده ای به صورت ناقص روی کاغذ بکشید و از کودک بخواهید جزء حذف شده در تصاویر را تشخیص دهد. مثال: تصویر آدم بدون چشم، تصویر موش بدون دم

۱۲) چهار تصویر روی کاغذ بکشید، به طوری که دو تا از تصاویر کاملاً شبیه باشند و از کودک بخواهید از بین ۴ تصویر، دو تصویر مثل هم پیدا کرده و به شما نشان دهد.

۱۳) چهار تصویر بر روی کاغذ بکشید به طوری که یک تصویر با تصاویردیگر فرق داشته باشد. از کودک بخواهید تصویر متفاوت را پیدا کرده و به شما نشان دهد.

۱۴) نقطه هایی را در یک خط صاف بکشید و از کودک بخواهید آن ها را با خط به هم وصل کند (ابتدا نقطه ها درشت و نزدیک به هم باشد بعد به تدریج نقطه ریزتر و فاصله آنها دورتر شوند.) این تمرینها عضلات دست کودک را هم تقویت کرده و هماهنگی چشم و دست او را بیشتر می کنند.

۱۵) دو خط موازی و با فاصله از هم بکشید و از کودک بخواهید با مداد، خطی از میان این راه عبور دهد به طوری که با دو خط کناری برخورد نکند( به تدریج فاصله دو خط موازی کناری را کم کنید) این تمرینها علاوه بر تقویت تمرکز و دقت بینایی عضلات دست کودک را هم تقویت کرده و هماهنگی دست و چشم او را زیاد می کند.

۱۶) اشکال هندسی مختلف را در اندازه متوسط بکشید و از کودک بخواهید آن ها را با توجه به حاشیه شکل رنگ کند. از او بخواهید طوری شکلها را رنگ کند که از خط حاشیه بیرون نزند.

۱۷) ابتدا خطوط صاف بعد خطوط منحنی وسپس اشکال مختلف را روی کاغذ بکشید و از کودک بخواهید با دقت ازروی خطوط کشیده شده روی کاغذقیچی کند. به تدریج می توانید از فرزندتان بخواهید علاوه براشکالی که شما روی کاغذ کشیده اید، تصاویر کاغذ کادو، مجلات قدیمی و روزنامه را هم با قیچی ببرد. این تمرینها علاوه بر تقویت تمرکز و دقت بینایی عضلات دست کودک را هم تقویت کرده و هماهنگی دست و چشم او را زیاد می کند.

● پرورش حس شنوایی

با این تمرینات می توانید با پرورش توجه و دقت در حس شنوایی کودک میزان توجه و تمرکز او را تقویت کنید.

۱) جغجغه ای را به صدا در آورید و از کودکتان بخواهید هر وقت صدا شنید دستش را بالا ببرد (در حین انجام تمرین چشم های کودک را ببندید)

۲) جغجغه ای را به صدا در آورید و از کودک بخواهید جهت صدا را با دست به شما نشان دهد (در حین انجام چشم های کودک را ببندید)

۳) با کودک قرار بگذارید که فعالیتی را انجام دهد و به محض شنیدن صدای سوت آن کار را متوقف کند. به عنوان مثال در یک اتاق کودک پشت به شما راه برود و هر زمان صدای سوت را شنید بایستد مجدداً با فرمان شما شروع به حرکت کند و با شنیدن صدا متوقف شود. این بازی را می توان با گروهی از کودکان هم به شکل قطار بازی انجام داد و هر وقت سوت کشیده شد قطار کند.

۴) چند وسیله صداساز (به عنوان مثال سوت، جغجغه، سنتورک، شیپور و...) به صورت (۲ عدد هر کدام) تهیه کنید. این وسایل را به کودک بدهید تا مدتی با آن ها بازی کند و با صدای هر کدام آشنا شود. سپس یک نمونه از وسایل را مقابل کودک بگذارید. خودتان پشت او قرار بگیرد و جفت دیگر هر وسیله را به صدا درآورید. از کودک بخواهید پس از شنیدن صدا وسیله مورد نظر را نشان دهد.

۵) تصویر چند حیوان را مقابل کودک بگذارید از کودک بخواهید که پس از شنیدن هر صدا تصویر مربوطه را نشان دهد. شما می توانید صدای حیوانات را خودتان در بیاورید و یا با نوار پخش کنید.

۶) با کودک قرار بگذارید تا هر زمان کلمه ای خاص را شنید دستش را بالا ببرد. شما کلمات مختلف را بگوئید و آن کلمه خاص را نیز به طور نامنظم در میان کلمات دیگر بگوئید.

۷) داستان کوتاهی را برای کودک تعریف کنید و بعد بلافاصله درباره متن داستان سؤالاتی را از او بپرسید(به تدریج بین تعریف داستان و پرسش از متن فاصله بیندازید تا کودک مجبور شود اطلاعات را در حافظه اش نگه دارد.)

۸) حافظه شنوایی کودک خود را به شیوه زیر تقویت کنید.

دو کلمه بدون ربط (مثال: هلو ؛ مداد) به کودک بگوئید و از او بخواهید آن دو کلمه را به همان ترتیب ( یعنی اول هلو بعد مداد ) بعد از شما تکرار کند. در هر مرحله پس از اینکه کودک موفق شد کلمات را به طور صحیح بعد از شما تکرار کند، یک کلمه به تعداد کلمات خود اضافه کنید(در آخرین مرحله کودک باید بتواند ۵ کلمه را عیناً بعد از شما و با ترتیب صحیح تکرار کند.)

● پرورش حس لامسه

با این تمرینات می توانید با پرورش توجه و دقت در حس لامسه کودک میزان توجه و تمرکز او را تقویت کنید.

۱) از کودکتان بخواهید چشمهایش را ببندد و اشیایی را در دست او قرار دهید تا بر اساس زبری یا صافی ونرمی آن ها را به دو دسته تقسیم کند.

۲) مشابه تمرین فوق را با اشیا سرد و گرم انجام دهید.

۳) از کودک بخواهید چشمهایش را ببندد و دو شی به طور همزمان در دست های او قرار دهید. کودک باید پس از لمس اشیاء بگوید آنها مثل هم هستند یا متفاوتند.

۴) از کودک بخواهید چشمهایش را ببندد، اشیا آشنا و موجود در منزل را یکی یکی در دست او بگذارید و بخواهید پس از لمس هر وسیله، نام آن ها را بگوید.

۵) اشکال هندسی پلاستیکی را در دست کودک قرار دهید و از او بخواهید شکل را لمس کند و طرح آن را روی کاغذ بکشد(در مرحله لمس شی باید چشم های کودک بسته باشد) این تمرین علاوه بر تقویت تمرکز و حافظه لامسه، ادراک فضایی کودک و عضلات انگشتان دست او را هم تقویت می کند

● تقویت حس بویایی و چشایی

از کودکتان بخواهید چشمانش را بندد و سپس میوه های بودار مختلف مانند پرتقال، هندوانه، لیمو وطالبی را جلوی بینی او نگه دارید و از او بخواهید نام آنها را بگوید. این کار را می توانید برای تقویت حافظه چشایی با خوردن میوه های مختلف انجام دهید. مطمئن باشید این بازی ها برای کودکتان بسیار جذاب هستند و در ضمن می توانید به وسیله آنها تمرکز و توجه کودکتان را هم بیشتر کنید. اگر باور نمی کنید امتحانش ضرری ندارد.

پسندها (0)
شما اولین مشوق باشید!

نظرات (1)

مریم علیزاده
30 مهر 93 19:22
سلام. از مطالب خوب و آموزنده شما بسیار سپاسگزارم. چرا نمیشه این مطالب رو کپی کرد؟ رونویسی اینها بسیار وقتگیره! ممنون میشم اجازه بدین مطالب رو کپی کنیم. پیروز باشید.